Không bàn đến kết quả hay độ xác thực của các
giải thưởng, bài viết này chỉ đề cập đến các “giá trị mềm”
mà những cuộc bình chọn mang lại.




Bảng xếp hạng- nơi thể hiện tình yêu của fans

Thay
vì viết những bức thư lâm li bi đát thể hiện tình cảm của
mình với thần tượng, ngày nay các fans đã được tạo điều kiện
thể hiện tình yêu của mình với thần tượng bằng những hành
động “người thật việc thật” hơn rất nhiều. Hàng loạt giải
thưởng lấy fans làm tâm điểm xuất hiện liên tục, cũ thì có:
Làn sóng xanh, Mai vàng… mới thì có HTV Award, Zing Music Awards…
các fans tha hồ bình chọn cho thần tượng mình được thăng hạng
trên các bảng xếp hạng bằng nhiều cách.



Với
ngày xưa thủ công hơn thì việc bình chọn chỉ có thể cắt
phiếu trên báo giấy và viết thư gửi về ban tổ chức. Nhưng ngày
nay công nghệ đang dẫn đầu thời đại, chính vì vậy tình yêu
đối với các thần tượng cũng được thể hiện một cách “công
nghiệp” hơn qua các lần click chuột để vote qua mạng, hay dễ
dàng hơn ở việc soạn tin nhắn bình chọn.




Những
đợt bình chọn cho các giải thưởng đã trở thành một “chiến
dịch yêu thần tượng có tổ chức” đúng nghĩa. Diễn đàn của
nghệ sỹ thì khỏi nói, các trang mạng xã hội cũng rần rần
khí thế “biểu dương lực lượng” bằng những lời kêu gọi đầy
nhiệt huyết từ các thành viên chủ chốt trong FC. Các nghệ sỹ
nhìn vào ắt hẳn rất hãnh diện vì những yêu thương mà fans
dành cho mình sôi nổi như sóng trào.

…Và cũng thể hiện đẳng cấp của nghệ sỹ

Và
ở những cuộc bình chọn này, “đẳng cấp” của nghệ sỹ cũng
được ngầm khẳng định. Không phải ở kết quả bình chọn, mà
chính là ở cách các nghệ sỹ ứng xử với “câu chuyện bình
chọn” của fans như thế nào.

Thật
buồn cười khi nhiều nghệ sỹ quên mất việc các bảng xếp hạng
sinh ra như một thước đo để đánh giá mức độ ảnh hưởng của
nghệ sỹ tới môi trường hoạt động của họ. Và “thước đo” đó
được thể hiện cụ thể ở những lá phiếu hay số lượng bình
chọn mà các fans tự- nguyện- bình- chọn cho thần tượng của
mình. Thế nên việc các nghệ sỹ đứng ra kêu gọi mọi người bình
chọn cho mình chẳng khác nào hành động “ăn mày tình cảm” của
fans. Hoặc cụ thể hơn nữa thì hành động này giống như cách
một cô gái đứng giữa đám đông và gào lên rằng: mọi người ơi,
khen tôi xinh đi!



Rõ
ràng với những nghệ sỹ ra mặt hô khẩu hiệu kiểu như “các bạn
ơi hãy bình chọn cho mình đi” sẽ khác hẳn những nghệ sỹ im
lặng và cảm nhận những tình cảm “tự nguyện” mà fans dành cho
mình. Khi ấy những lá phiếu (dù ít) nhưng cũng chính là
những tình cảm thật nhất mà fans dành cho họ, chứ không phải
những lá phiếu được xuất hiện sau những lời “kêu gọi” bầu
chọn cho mình mà một số nghệ sỹ vẫn ứng xử.

Nhưng liệu xếp hạng bây giờ có còn thể hiện đúng giá trị của mình?

Bỏ
qua những “lùm xùm” chung của các giải thưởng bởi vì công
chúng đã không còn sợ những “khoảng tối” đằng sau đó: là sự
mua bán, những sắp xếp trắng trợn… hay giải thưởng theo kiểu
“cơ cấu” nữa. Việt Nam Idol mới đây đã chứng thực sức mạnh của
lòng hâm mộ qua trường hợp của Uyên Linh. Uyên Linh đã làm được
điều mà một người ca sỹ cần làm: chinh phục công chúng bằng
tài năng của mình. Nhưng công bằng mà nói, ngoài tài năng thì
Uyên Linh không xinh đẹp lộng lẫy, không cao ráo sáng sủa như
phần đông các ca sĩ “bình thường” khác. Vì vậy người hâm mộ
phập phồng lo sợ sẽ lại có một sự “cơ cấu” mập mờ của giải
thưởng để chọn ra một cá nhân không xuất sắc nhưng lại... an
toàn với nghề. Và làn sóng ủng hộ Uyên Linh qua bình chọn đã
trở thành cơn bão ở khắp nơi. Cuối cùng Uyên Linh cũng chiến
thắng trong tiếng thở phào của bao người. Điều đó chứng minh: Một khi fans đã lên tiếng thì tất cả sẽ phải trả lời bằng sự thật.




Nhưng
hình như fans đã không còn hứng thú “lên tiếng” trong các giải
thưởng ngày nay nữa. Điều đó thể hiện qua các FC của những ca
sĩ có tiếng là “lớn mạnh” như FC Mỹ Tâm, FC Đan Trường, FC
Phương Thanh… Họ đã gần như “mất hút” trong các giải thưởng gần
đây.




Điển
hình là trong bảng xếp hạng mới nhất của Zing Music Awards,
những cái tên thuộc hàng kì cựu như Mỹ Tâm, Phương Thanh, Lam
Trường… thậm chí còn không xuất hiện trong danh mục top 5 ca sĩ
được yêu thích nhất. Bù lại, những “mầm non” thần tượng mới
xuất hiện lại ngồi chễm chệ trên bảng xếp hạng này một cách
rất hoành tráng như Vĩnh Thuyên Kim hay Ngân Khánh. Nếu xét về
lượng fans của các ca sĩ thuộc hàng cây đa cây đề như Mỹ Tâm
với ca sĩ dạng “mầm non” như Vĩnh Thuyên Kim thì quả là khoảng
cách của trời và vực. Và không cần xét cụ thể mức độ bình
chọn, chỉ cần nhìn danh sách top đề cử đã thấy sự thay đổi
trong quan niệm yêu thương thần tượng giữa các thế hệ rồi.


Và
chắc chắn tình cảm của fans dành cho thần tượng không còn thể
hiện trên các bảng xếp hạng nữa. Còn tình cảm đó được thể
hiện bằng cách nào thì đó lại là một đề tài mà chúng ta sẽ
bàn tới trong một dịp khác.







Ngọc Mai (FC Mỹ Tâm, Hà Nội) bày tỏ về quan điểm "hâm mộ thần tượng" của mình: Ngày
xưa trẻ con, tụi mình có nhiều thời gian để quan tâm đến những hoạt
động tiểu tiết của thần tượng như việc bình chọn, tham gia tranh luận để
bảo vệ thần tượng trên các diễn đàn. Những thế hệ fans của ca sĩ
lớn như Mỹ Tâm hay Lam Trường cũng lớn theo năm tháng, và tụi
mình bây giờ thì lớn rồi, mỗi người có một công việc riêng nên nhiều
khi không thể quan tâm hết đến những tiểu tiết đó nữa.


Hơn
nữa, hiện nay chị Mỹ Tâm liên tục tổ chức các hoạt động từ thiện, bọn
mình cũng bị thu hút bởi việc thiện nguyện của chị ấy. Và mình cảm
thấy làm những việc thiết thực như vậy có ý nghĩa hơn rất nhiều với việc
“ngày quên ăn, đêm quên ngủ” để bình chọn. Bản thân mình cảm thấy giải
thưởng lớn nhất là sự yêu quý của khán giả dành cho một người nghệ sĩ có
bền vững hay không.


Fans
của Mỹ Tâm chọn cách cùng đồng hành với thần tượng của mình
trong các chuyến từ thiện thay cho việc ngồi "vote" cho những
giá trị ảo.